«Ο συνεχής φόβος και το αίσθημα να κινδυνεύεις να πεθάνεις είναι φρικτό. Βομβαρδιζόμαστε. Μία βόμβα τραυμάτισε την αδερφή μου στο μάτι. Δεν μπορώ να ξεχάσω τις στιγμές που την έβλεπα να αιμορραγεί. Τρέχουμε να κρυφτούμε όταν ξεκινούν οι βομβαρδισμοί. Τα παιδιά μου κρύβονται κάτω από τις κουβέρτες με τρόμο», δήλωσε η Wafa Muhammad Abdullah.

Η 30χρονη Wafa είναι μία από τους σχεδόν ένα εκατομμύριο κατοίκους της πόλης Taiz που αντιμετωπίζει μια ανελέητη σύγκρουση για πάνω από έξι χρόνια. Η πόλη Taiz, κάποτε γνωστή ως πολιτιστική πρωτεύουσα της Υεμένης, αποτελεί ένα από τα αστικά πεδία μάχης στον συνεχιζόμενο εμφύλιο πόλεμο της χώρας. Στην πόλη, πυροβολισμοί ανταλάσσονται στους δρόμους της και άνθρωποι βομβαρδίζονται με αποτέλεσμα θανάτους, τραύματα πολέμου, ψυχολογικά τραύματα και διακοπή της κανονικότητας.

Στα υψίπεδα της νοτιοδυτικής Υεμένης, κοντά στη πόλη Mocha στην Ερυθρά Θάλασσα, η Taiz που είναι η τρίτη σε πληθυσμό πόλη, έγινε εστία βίας μέσα σε λίγες εβδομάδες από την κλιμάκωση των συγκρούσεων το 2015. Έκτοτε, δεν υπάρχει σχεδόν καμία μέρα που οι κάτοικοί της να κοιμούνται ήσυχα χωρίς βομβαρδισμούς, πυροβολισμούς, ρουκέτες ή αεροπορικές επιδρομές.

Τα σημάδια που αφήνουν οι σφαίρες και οι βόμβες στα σπίτια και τα γκρεμισμένα κτίρια από τις αεροπορικές επιδρομές απεικονίζουν την ιστορία της καταστροφής από τον πόλεμο που διανύει τον έβδομο χρόνο του. Το μέτωπο της μάχης στην Taiz, ξεκινά από τα ανατολικά και φτάνει μέχρι τα δυτικά, με το Al Houban, άλλοτε γειτονιά της Taiz, να έχει διαχωριστεί από την υπόλοιπη πόλη. Γεμάτη νάρκες, η πρώτη γραμμή του μετώπου στο κέντρο της πόλης, έχει μετατρέψει την Taiz  από πολιτιστική πρωτεύουσα σε πόλη των ελεύθερων σκοπευτών.

Ο Hesham, κάτοικος της Taiz θυμάται όταν έπεσε θύμα πυροβολισμού από ελεύθερο σκοπευτή: «Συνόδευα την κόρη μου που υποφέρει από επιληψία στο νοσοκομείο. Μία  σφαίρα με βρήκε στον αριστερό μου ώμο. Ήμουν αιμόφυρτος και προσπαθούσα να σταματήσω την αιμορραγία με το χέρι μου. Την ίδια στιγμή, πάτησα μια νάρκη που έσκασε αμέσως. Έχασα το πόδι μου από την έκρηξη. Δεν υπάρχει υποστήριξη, ούτε καν ένα τεχνητό μέλος, με το οποίο θα μπορούσα να κινηθώ ή να περπατήσω. Δεν υπάρχει τίποτα».

Το κέντρο της πόλης είναι αποκομμένο από την υπόλοιπη χώρα. Η πόλη Taiz τελεί υπό τη διοίκηση της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Υεμένης, ενώ η βόρεια πλευρά της πόλης ανήκει στην επαρχίας που ελέγχεται από το Ansar Allah.

Όπως και σε κάθε άλλο μέρος της Υεμένης, οι συγκρούσεις στην Taiz επιέρουν και σημαντικές οικονομικές συνέπειες για τον πληθυσμό. Οι τιμές των τροφίμων και άλλων αναγκαίων ειδών έχουν αυξηθεί, μερικές φορές έως και 500 φορές από την έναρξη των συγκρούσεων. Η αγοραστική δύναμη του πληθυσμού έχει μειωθεί ταυτόχρονα. Οι δημόσιοι υπάλληλοι, ιδιαίτερα οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας που εργάζονται για δημόσια νοσοκομεία, σπάνια πληρώνονται, γεγονός που οδηγεί στο κλείσιμο αρκετών ιατρικών δομών.

«Δουλεύω ως παιδιατρική νοσοκόμα στο νοσοκομείο Al-Thura στην Taiz. Δεν λαμβάνω τακτικά τον μισθό μου, οπότε κάνω δεύτερη δουλειά το βράδυ σε ιδιωτικό νοσοκομείο. Οι τιμές των ειδών διατροφής είναι τόσο υψηλές που οι δύο μισθοί μου δεν είναι αρκετοί για να έχω μια καλή ζωή», εξηγεί ο Ahmad, του οποίου το χωριό απέχει μόλις οκτώ χιλιόμετρα από την πόλη Taiz αλλά ταξιδεύει για τέσσερις ώρες για να αποφύγει την πρώτη γραμμή του μετώπου. «Η κατάσταση ήταν καλή πριν από τον πόλεμο. Ήταν εύκολο να ταξιδέψεις ανά πάσα στιγμή χωρίς φόβο και με προσιτό κόστος. Οι κεντρικοί δρόμοι έχουν κλείσει τώρα».

Το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης έχει πληγεί από τις συνέπειες του πολέμου. Περισσότερες από τις μισές δημόσιες δομές υγείας της Υεμένης είναι πλήρως ή μερικώς μη λειτουργικές. Μερικές από αυτές που είναι ανοιχτές βρίσκονται στα πρόθυρα του κλεισίματος, χωρίς φάρμακα, προσωπικό και χρηματοδότηση. Εν τω μεταξύ, το ιδιωτικό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης δεν είναι προσιτό για τους ανθρώπους που ήδη αγωνίζονται να αγοράσουν τρόφιμα.

Η Hanan Rasheed Abdu Ali, 40 ετών, εισήχθη στον μετεγχειρητικό θάλαμο αφού γέννησε το τρίτο της παιδί με καισαρική τομή στη μαιευτική κλινική του νοσοκομείου Al-Jamhouri που υποστηρίζεται από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα στην πόλη Taiz. Είχε γεννήσει τα άλλα δύο παιδιά της επίσης με καισαρική τομή οπότε ήξερε από την πρώτη ημέρα της εγκυμοσύνης της ότι άλλη μία χειρουργική επέμβαση ήταν αναπόφευκτη.

Η Hanan ζει με τον σύζυγό της στο Aden, επτά ώρες ταξίδι από την Taiz. Παρ ‘όλα αυτά, έκανε όλη τη διαδρομή από το Aden στην Taiz για να γεννήσει στο νοσοκομείο που υποστηρίζεται από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα. Δεν είχε άλλη επιλογή, καθώς ο σύζυγός της δεν μπορούσε να αντέξει το μεγάλο κόστος της καισαρικής τομής είτε σε δημόσιο είτε σε ιδιωτικό νοσοκομείο.

«Ακούσαμε ότι οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα βοηθούν τους ανθρώπους και τους παρέχουν τα πάντα δωρεάν. Έτσι ήρθα στην πόλη Taiz για να γεννήσω», είπε η Hanan. «Ο πόλεμος κατέστρεψε τα σπίτια. Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και τα νοσοκομεία κατέρρευσαν. Δεν υπήρχε ηλεκτρικό ρεύμα. Οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν και δεν υπήρχαν μισθοί. Όσοι δεν πέθαναν από τον πόλεμο πέθαναν από την πείνα».

«Τα νοσοκομεία έκλεισαν και έγινε δύσκολο για τους ανθρώπους να αγοράσουν φάρμακα. Οι περισσότεροι άνθρωποι πέθαιναν επειδή δεν μπορούσαν να πάρουν φάρμακα. Δεν μπορούν να πάνε σε ιδιωτικά νοσοκομεία επειδή οι τιμές τους είναι υψηλές. Υπήρξαν μερικές μητέρες που πέθαναν λόγω έλλειψης θεραπείας».

Οι κάτοικοι του Taiz εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την υποστήριξη που παρέχουν οι ανθρωπιστικές οργανώσεις. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα υποστηρίζουν τις δομές υγείας της χώρας από τις αρχές του 2016, λίγους μήνες μετά την κλιμάκωση της σύγκρουσης το 2015.

Το 2020, μετά από μια εις βάθος αξιολόγηση πολλών ιατρικών δομών και μια σειρά συζητήσεων με ασθενείς, ομάδες της κοινότητας και συνομιλητές- κλειδιά, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα προσδιόρισαν τις δωρεάν και εξειδικευμένες υπηρεσίες αναπαραγωγικής υγείας δευτεροβάθμιας περίθαλψης ως μία από τις κύριες ανάγκες του πληθυσμού της πόλης Taiz. Η μαιευτική κλινική στο νοσοκομείο Al-Jamhouri, που υποστηρίζεται πλέον από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, υποστηρίζει περίπου σε 350 τοκετούς τον μήνα και οι ομάδες δέχονται 50 νεογέννητα μωρά στη μονάδα ειδικής νεογνικής φροντίδας. Περισσότερες από 1.500 γυναίκες αναζήτησαν προγεννητικές ή μεταγεννητικές υπηρεσίες στο νοσοκομείο επίσης μέσα στον μήνα.

«Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παραμένουν αφοσιωμένοι στην αντιμετώπιση των επειγουσών αναγκών υγειονομικής περίθαλψης των κατοίκων της Taiz. Δουλεύουμε και στις δύο πλευρές της πρώτης γραμμής, παρέχοντας δωρεάν ποιοτική μαιευτική και νεογνική φροντίδα, η οποία είναι μία από τις μεγαλύτερες ανάγκες στην περιοχή», δήλωσε ο συντονιστής του προγράμματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα Εμίλιο.

«Δεχόμαστε ασθενείς από μακρινές περιοχές. Οι γυναίκες κάνουν δύσκολες διαδρομές για ώρες προκειμένου να φτάσουν στην πόλη Taiz για να αναζητήσουν τις υπηρεσίες μας επειδή δεν τις έχουν διαθέσιμες κοντά στα σπίτια τους. Λαμβάνοντας υπόψη τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς και τις δύσκολες διαδρομές, πολλοί δεν μπορούν να φτάσουν στην Taiz ή να πάνε οπουδήποτε αλλού».

Η πόλη Taiz δεν είναι ασφαλής και η πρόσβαση από την υπόλοιπη χώρα είναι δύσκολη. Αυτό καθιστά επίσης δύσκολο για τις ανθρωπιστικές οργανώσεις να παρέχουν υποστήριξη.

«Υπάρχει επείγουσα ανάγκη να ενισχυθεί το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης στην πολυπληθέστατη επαρχία Taiz. Καλούμε τους ανθρωπιστικούς φορείς να υποστηρίξουν τις δομές πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης για να διασφαλίσουν τη βασική φροντίδα των γυναικών κοντά στα σπίτια τους».

Λαμβάνοντας υπόψη τον μεγάλο πληθυσμό της Taiz, οι συγκρούσεις έχουν προκαλέσει καταστροφικές ζημιές στην πόλη, που αποτελεί επίσης κόμβο οικονομικών, εκπαιδευτικών και υγειονομικών δραστηριοτήτων. Έτσι, η πολιορκία της έχει αρνητικές συνέπειες όχι μόνο στην πόλη αλλά και τις γύρω περιοχές.

Η καταστροφή στην πόλη είναι τεράστια. Έχει χαθεί η ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Οι μακροχρόνιες συγκρούσεις επίσης επηρεάζουν αρνητικά την ψυχική κατάσταση των ανθρώπων γενικότερα.

«Εύχομαι στα παιδιά μου να έχουν μια καλύτερη ζωή. Προσεύχομαι για καλές μέρες, αλλά δεν νομίζω ότι η ζωή του λαού της Υεμένης θα βελτιωθεί. Δεν έχω καμία ελπίδα», είπε μια μητέρα.

Από τον σεισμό της 14ης Αυγούστου και μετά όμως εργάζεται με μια χειρουργική ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο Jérémie.

Τι κάνατε την ημέρα του σεισμού;

Γύριζα σπίτι από το νοσοκομείο Tabarre των Γιατρών Χωρίς Σύνορα όταν ένιωσα τον δρόμο να τρέμει. Στην αρχή δεν κατάλαβα ότι ήταν ένας πολύ ισχυρός σεισμός. Στη συνέχεια όμως άρχισα να λαμβάνω φωτογραφίες και εικόνες από το τι είχε συμβεί. Παρακολούθησα μια συζήτηση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για το ότι θα μπορούσαμε να στείλουμε μια ομάδα και δήλωσα στον υπεύθυνο των ιατρικών  δραστηριοτήτων τη διαθεσιμότητά μου. Μου είπε ότι θα φεύγαμε στις 2 μ.μ.

Όλα ήταν έτοιμα και ξεκινήσαμε για το Les Cayes. Το πιο αγχωτικό σημείο ήταν να περάσουμε από τη γειτονιά Martissant για να βγούμε στον δρόμο προς τη νότια περιοχή που είχε πληγεί από τον σεισμό. Υπάρχουν ένοπλες συγκρούσεις στην περιοχή και είχαμε ανησυχητικές πληροφορίες οι οποίες μας δημιουργούσαν φόβο για την ασφάλειά μας και όχι λόγω του σεισμού.

Ποια ήταν η κατάσταση που βρήκατε στο Νότο;

Το πρώτο μέρος που φτάσαμε ήταν η πόλη Les Cayes. Ήταν πολύ εντυπωσιακό. Μου έφερε μνήμες από τον σεισμό το 2010, γιατί ήταν πρακτικά το ίδιο είδος καταστροφής – σπίτια είχαν καταρρεύσει, μπάζα υπήρχαν στους δρόμους. Υπήρχαν περιοχές που δεν μπορούσαμε να διασχίσουμε καθόλου και έπρεπε να βρούμε έναν άλλο τρόπο. Περάσαμε την πρώτη μας νύχτα στο Les Cayes, πριν συνεχίσουμε. Ένας συνάδελφός μας υποστήριζε ήδη το χειρουργείο στο νοσοκομείο εκεί.

Το επόμενο πρωί φύγαμε για το Jérémie. Πριν φτάσουμε στο Riviere Glace, είδαμε ότι ο δρόμος είχε αποκλειστεί από κατολίσθηση. Γνωρίζαμε ήδη ότι ο δρόμος ήταν μπλοκαρισμένος, αλλά κανείς δεν μπορούσε να μας πει αν το αυτοκίνητο μπορούσε να περάσει μέσα από τους βράχους. Φοβόμασταν λίγο γιατί ήμασταν κοντά στον γκρεμό, και στη συνέχεια έγινε ένας μετασεισμός και έπεσαν κάποιες πέτρες. Γυρίσαμε πίσω στο Les Cayes και τελικά πήραμε ένα ελικόπτερο για να φτάσουμε στο Jérémie.

Πώς ξεκινήσατε να εργάζεστε εδώ;

Η πρώτη δυσκολία που αντιμετωπίσαμε ήταν να ξεκινήσουμε επαφές, να γνωρίσουμε με ποιον πρέπει να μιλήσουμε γιατί κανείς δεν ήξερε ποιοι είμαστε και τι ήρθαμε να κάνουμε. Πέρασε μιάμιση μέρα για να μπορέσουμε πραγματικά να δουλέψουμε. Το προσωπικό στο νοσοκομείο Saint Antoine έκανε εξαιρετική δουλειά παρά τα ελάχιστα άτομα και πόρους που διέθετε. Πολλοί ασθενείς είχαν ήδη δεχτεί την απαραίτητη φροντίδα και οι πληγές τους είχαν καθαριστεί όταν φτάσαμε. Μερικοί είχαν εξωτερικά στερεωτικά για να βοηθήσουν στην συγκόλληση των οστών  και ορισμένοι ασθενείς είχαν ήδη παραπεμφθεί στο Port-au-Prince αεροπορικώς. Γιατροί που κατάγονταν από αυτήν την περιοχή αλλά δούλευαν αλλού, επέστρεψαν εδώ για να υποστηρίξουν το νοσοκομείο.

Όταν φτάσαμε λοιπόν, ρωτήσαμε: «Τι μπορούμε να κάνουμε για εσάς;». Και έτσι ξεκινήσαμε να χειρουργούμε πολλούς ασθενείς. Την Κυριακή είδαμε τέσσερις ασθενείς, τη Δευτέρα εννέα, στη συνέχεια 10 με 12 ασθενείς την ημέρα. Φεύγαμε από το νοσοκομείο γύρω στα μεσάνυχτα, προκειμένου να δούμε τον μέγιστο αριθμό ασθενών. Με αυτό τον τρόπο μειώνουμε τον αριθμό των ασθενών που περιμένουν θεραπεία ή χειρουργείο.

Τώρα παρακολουθείτε ασθενείς μετά από χειρουργεία;

Ναι, ξεκινάμε παρακολούθηση. Η πλειοψηφία των ασθενών μας είναι τώρα εκείνοι που έχουμε ήδη δει και επιστρέφουν για καθαρισμό, νέα χειρουργική επέμβαση ή γύψο. Αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν άνθρωποι από περιοχές, όπου δεν υπάρχει βοήθεια, που έρχονται στο Jérémie για επείγουσα περίθαλψη.

Από τις 20 Αυγούστου, η χειρουργική ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο Jérémie παρείχε φροντίδα σε 54 ασθενείς για τραυματισμούς από τον σεισμό της 14ης Αυγούστου, όπως κατάγματα οστών. Τριάντα έξι από αυτούς τους ασθενείς υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση, ενώ άλλοι έβαλαν γύψο ή νάρθηκα. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν επίσης χειρουργική φροντίδα στο νοσοκομείο Tabarre στο Port-au-Prince. Μέχρι στιγμής, περισσότεροι από 45 ασθενείς έχουν εισαχθεί εκεί με τραύματα από τον σεισμό, πέρα από τους ασθενείς που νοσηλεύονται στα επείγοντα και παίρνουν εξιτήριο ή παραπέμπονται αλλού.

Οι αρκετές ημέρες αναμονής είχαν αρχίσει να επιβαρύνουν την ψυχική και σωματική κατάσταση των ανθρώπων. Χαιρόμαστε που θα είμαστε σύντομα σε θέση να αποβιβάσουμε τους διασωθέντες σε ένα ασφαλές μέρος (δεν γνωρίζουμε ακόμη πόσο θα διαρκέσει η αποβίβαση).

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα δηλώνουν ανακουφισμένοι από την απόφαση των ιταλικών αρχών να ορίσουν ένα ασφαλές μέρος για την αποβίβαση  322 διασωθέντων, ανάμεσά τους μερικά πολύ ευάλωτα άτομα που έχουν βιώσει τραυματικές εμπειρίες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους και της παραμονής τους στη Λιβύη. Ωστόσο, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα υπενθυμίζουν στις αρμόδιες αρχές ότι η κρίσιμη καθυστέρηση του καθορισμού ενός ασφαλούς τόπου δημιουργεί πρόσθετη αγωνία σε ήδη εξαιρετικά ευάλωτα άτομα. Οι επιζώντες θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με αξιοπρέπεια και να αποβιβάζονται γρήγορα σε ένα ασφαλές μέρος σύμφωνα με τις διεθνείς ναυτικές συμβάσεις, διασφαλίζοντας ότι ικανοποιούνται οι βασικές ανθρώπινες ανάγκες τους, συμπεριλαμβανομένων των ιατρικών αναγκών και της ανάγκης για προστασία.

Αυτές τις τελευταίες εβδομάδες, η ιατρική μας ομάδα στο Geo Barents διέγνωσε και αντιμετώπισε σοβαρούς τραυματισμούς, εγκαύματα από καύσιμα και από τον ήλιο καθώς και ναυτία. Μερικοί διασωθέντες χρειάζονται συνεχή φροντίδα, και κάποιοι εξειδικευμένη φροντίδα στη στεριά. Όλοι οι επιζώντες είναι εξαντλημένοι μετά από πολλές μέρες στη θάλασσα. Μερικοί από αυτούς έχουν περάσει πάνω από δύο εβδομάδες στο πλοίο, από την πρώτη διάσωση στις 5 Αυγούστου, και κοιμούνται στο κατάστρωμα.

Οι περισσότεροι από τους διασωθέντες έχουν κάνει ένα δύσκολο ταξίδι. Μερικοί επιζώντες μοιράστηκαν τις ιστορίες τους μαζί μας και το κοινό στοιχείο σε όλες τις ιστορίες είναι το εξής: «Έχουμε ξεφύγει από την κόλαση στη Λιβύη, γλιτώσαμε από την κόλαση». «Σε εκείνο το ξύλινο σκάφος, πριν μας σώσετε, είχε σπάσει ο κινητήρας μας, παρασυρόμασταν από τα κύματα. Επιλέξαμε να συνεχίσουμε παρά τη μικρή πιθανότητα να φτάσουμε στην Ευρώπη και τον τεράστιο κίνδυνο να πεθάνουμε. Όλοι προτιμήσαμε να πεθάνουμε στη Μεσόγειο Θάλασσα παρά να ζήσουμε άλλη μια στιγμή στη Λιβύη». «Ελπίζω μόνο ότι δεν θα με στείλουν πίσω στη Λιβύη. Προτιμώ να κοιμάμαι στους δρόμους οποιασδήποτε ευρωπαϊκής χώρας ».

Στο Geo Barents βρίσκονται άνθρωποι από 22 εθνικότητες: Μπαγκλαντές (78), Αίγυπτος (52), Τυνησία (34), Ερυθραία (32), Πακιστάν (22), Βόρειο Σουδάν (21), Λιβύη (19), Μαρόκο (19), Σομαλία (9), Νιγηρία (8), Γουινέα-Κονακρί (6), Γκάμπια (4), Συρία (4), Νότιο Σουδάν (3), Ακτή Ελεφαντοστού (2), Παλαιστίνη (2), Σενεγάλη (2), Καμερούν (1), Λίβανος (1), Μάλι (1), Αιθιοπία (1), Αλγερία (1).

Αυτά τα στοιχεία αναμένεται να αλλάξουν τις επόμενες ώρες και ημέρες, καθώς πολλοί δήμοι στις πληγείσες περιοχές παραμένουν απομονωμένοι από την υπόλοιπη χώρα.

Σπίτια και υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των ιατρικών δομών, έχουν καταστραφεί ή έχουν υποστεί ζημιές στις πληγείσες περιοχές. Ορισμένα νοσοκομεία αναγκάστηκαν να εκκενώσουν τους ασθενείς τους και άλλα στερούνται ιατρικό εξοπλισμό και φάρμακα. Οι μετασεισμοί και οι κατολισθήσεις έχουν προκαλέσει επιπλέον ζημιές.

Μια τροπική καταιγίδα με το όνομα Grase, αναμένεται να πλήξει τις σεισμόπληκτες περιοχές της Αϊτής με ισχυρή βροχή από σήμερα, προκαλώντας πρόσθετες ανησυχίες.

Η ανταπόκριση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στις επαρχίες Grand Anse, Nippes και Sud

Τις πρώτες ώρες μετά τον σεισμό, η ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα με έδρα το Port-à-Piment και μια ιατρική ομάδα έκτακτης ανάγκης από το Port-au-Prince άρχισαν να βοηθούν τραυματίες ασθενείς στην επαρχία Sud. Το νοσοκομείο στο Port-à-Piment, όπου οι ομάδες μας παρείχαν μέχρι πρόσφατα υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας, υπέστη ζημιά. Οι περισσότεροι ασθενείς είναι γυναίκες, λάμβαναν ιατρική φροντίδα ως νέες μητέρες και μεταφέρθηκαν σε μια σκηνή με σκοπό να συνεχιστεί η παροχή φροντίδας.

Στο Port-à-Piment, οι ομάδες μας συμβάλουν στην σταθεροποίηση της κατάστασης ασθενών που έχουν επίσης τραυματιστεί από τον σεισμό.

Στο Port-Salut, η ομάδα μας δέχτηκε τουλάχιστον 16 επισκέψεις ασθενών με τραύματα και κατάγματα, συμπεριλαμβανομένων περιστατικών που παραπέμπονται από το Port-à-Piment και το Les Cayes. Το ιατρικό μας προσωπικό και οι συνεργάτες τους επίσης φροντίζουν τους τραυματίες πραγματοποιώντας χειρουργεία και μετεγχειρητική παρακολούθηση.

Στο Les Cayes, μια ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα παρέχει εφόδια, ιατρικό εξοπλισμό και ιατρικό προσωπικό στο γενικό νοσοκομείο της περιοχής.

Στην πιο απομακρυσμένη περιοχή του Les Anglais μια ομάδα μας αξιολογεί τις ανάγκες και μεταφέρει ασθενείς στο Port-a-Piment και σε άλλες περιοχές. Τα οχήματα δεν μπορούν να καλύψουν μεμιάς όλη τη διαδρομή προς το Les Anglais αυτήν τη στιγμή, οπότε οι ασθενείς πρέπει να μετακινούνται με δύο διαφορετικά οχήματα, καθιστώντας το ταξίδι ιδιαίτερα δύσκολο.

Μια ακόμη ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έφτασε στις 15 Αυγούστου στις Nippes και επισκέφθηκε το νοσοκομείο Sainte-Thérèse στο Miragane, το οποίο δέχθηκε 59 τραυματίες. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα δώρισαν προμήθειες στο νοσοκομείο, ενώ ένας χειρουργός και νοσηλευτής από την ομάδα μας βρίσκονται στο νοσοκομείο παρέχοντας υποστήριξη. Παράλληλα μια άλλη ομάδα αξιολογεί την κατάσταση στις περιοχές Baradères και Petit Trou, στις Nippes, που όπως φαίνεται έχουν πληγεί σοβαρά.

Ακόμη, οι ομάδες μας έστειλαν προμήθειες έκτακτης ανάγκης από το Port-au-Prince to Sud προς τις περιοχές που υπάρχει ανάγκη (συμπεριλαμβανομένου κιτ πρώτων βοηθειών, σκηνές για κλινικές έκτακτης ανάγκης, φάρμακα, εφόδια για μεταγγίσεις αίματος και γύψο). Ορισμένες διαδρομές πρόσβασης, έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές και περιπλέκουν την παροχή βοήθειας.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα σχεδιάζουν να ενισχύσουν τις δραστηριότητές τους τις επόμενες ημέρες, στέλνοντας περισσότερες ιατρικές ομάδες, ιατρικό εξοπλισμό, εφόδια επείγουσας ανάγκης από το εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένων δύο φορτηγών αεροσκαφών από τις Βρυξέλλες.

Στο Port-au-Prince

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα νοσηλεύουν τραυματίες στο νοσοκομείο, στην Tabarre. Στις 14 Αυγούστου, έξι τραυματίες από το νότο εισήχθησαν στην συγκεκριμένη δομή.

Για την αντιμετώπιση πιθανών ελλείψεων σε αίμα, οι ομάδες μας ξεκίνησαν μια εκστρατεία αιμοδοσίας στη γειτονιά Turgeau του Port-au-Prince στις 14 Αυγούστου, σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές. Στις 15 Αυγούστου, οι ΓΧΣ άνοιξαν ένα κέντρο έκτακτης ανάγκης στη γειτονιά Turgeau και άρχισαν να παρέχουν φροντίδα σταθεροποίησης της κατάστασης των ασθενών.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, είμαστε παρόντες στην Αϊτή εδώ και 30 χρόνια. Οι τακτικές δραστηριότητές μας συνεχίζονται, συμπεριλαμβανομένου του νοσοκομείου Tabarre στο Port-au-Prince, όπου θεραπεύουμε ασθενείς με σοβαρά εγκαύματα και τραυματισμούς. Παρέχουμε φροντίδα σε νέες μητέρες αλλά και υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας στο Port-a-Piment στην επαρχία Sud της Αϊτής, όπου και φροντίζουμε θύματα σεξουαλικής βίας. Μετά από 15 χρόνια, αναγκαστήκαμε να κλείσουμε το κέντρο έκτακτης φροντίδας στο Marissant, Port-au-Prince, αφού μια ένοπλη ομάδα πυροβόλησε την εγκατάστασή μας στις 26 Ιουνίου, θέτοντας σε κίνδυνο το ιατρικό προσωπικό και τους ασθενείς.

Κατά τους πρώτους έξι μήνες του 2021, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, σημειώθηκαν 273 επιθέσεις Ισραηλινών εποίκων εναντίον Παλαιστινίων ή της περιουσίας τους, σε σύγκριση με 370 περιστατικά που είχαν σημειωθεί καθ’ όλη τη διάρκεια του 2020 και 340 περιστατικά το 2019.

Στην περιοχή της Χεβρώνας σημειώνεται αύξηση των περιστατικών βίας από τους Ισραηλινούς εποίκους από την αρχή του έτους. Περίπου 600 Ισραηλινοί έποικοι κατοικούν στην πόλη της Χεβρώνας μαζί με έναν Παλαιστινιακό πληθυσμό άνω των 35.000. Σύμφωνα με την ισραηλινή οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων B’Tselem, οι έποικοι προστατεύονται από περισσότερους από 2.000 Ισραηλινούς στρατιώτες. Το 2021, οι Παλαιστίνιοι της περιοχής της Χεβρώνας συνέχισαν να αντιμετωπίζουν βία από εποίκους τόσο εντός της πόλης όσο και σε ολόκληρη την περιοχή, ενώ αντιμετωπίζουν καθημερινά τις συνέπειες της κατοχής που περιλαμβάνει περιορισμούς στις μετακινήσεις, περιορισμένη πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες, κατεδαφίσεις σπιτιών και συνεχή παρουσία του ισραηλινού στρατού.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα βρίσκονται εδώ και πάνω από είκοσι χρόνια στη Χεβρώνα, παρέχοντας υπηρεσίες ψυχικής υγείας και υποστήριξη σε όσους υποφέρουν από τις επιπτώσεις της διαβίωσης υπό κατοχή. Μόνο τους πρώτους έξι μήνες του 2021 είχαμε ήδη προσφέρει τις υπηρεσίες μας σε συνολικά 75 ασθενείς με προβλήματα ψυχικής υγείας μετά από επιθέσεις εποίκων – συμπεριλαμβανομένων σωματικών ξυλοδαρμών και παρενόχλησης – έναντι 65 ασθενών για όλο το 2020. Μια τέτοια βία έχει σημαντικές και μακροπρόθεσμες ψυχολογικές επιπτώσεις στον παλαιστινιακό πληθυσμό. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν επίμονο φόβο, προβλήματα στον ύπνο και στο φαγητό, άγχος, ανησυχία, θυμό, δυσκολία συγκέντρωσης ή αδυναμία εκτέλεσης καθημερινών εργασιών.

Η περιοχή Zanuta, ένα παλαιστινιακό χωριό στο Adh Dhahriya, περίπου 20 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της συνοικίας Χεβρώνας, είναι ένα τυπικό παράδειγμα που αποτυπώνει την  εμπειρία των Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη. Οι κάτοικοί του εξαρτώνται από την κτηνοτροφία και τη γεωργία για να επιβιώσουν, αλλά αυτό έγινε πιο δύσκολο ως αποτέλεσμα των συστηματικών ισραηλινών πολιτικών κατάσχεσης της γης, ανεπαρκών υποδομών, συμπεριλαμβανομένων δρόμων, υγειονομικής περίθαλψης και εκπαίδευσης, και πιο πρόσφατα της άφιξης Ισραηλινών εποίκων στην περιοχή.

Σύμφωνα με την οικογένεια του Tell στην Zanuta, οι ισραηλινές αρχές κατάσχεσαν σχεδόν 4.000 στρέμματα παλαιστινιακής γης που χρησιμοποιούνται ως βοσκότοποι βοοειδών και έδωσαν έγκριση για τέσσερις νέους οικισμούς στην περιοχή. «Τώρα είμαστε περικυκλωμένοι από τέσσερις οικισμούς. Είμαστε στη μέση. Αυτό συνέβη τους τελευταίους δύο μήνες », λέει ο Adel Tell. «Δεν μας επιτρέπεται να μπούμε στη γη μας, ακόμη και με τα πόδια. Το ζητάμε από την [ισραηλινή] αστυνομία και την πολιτική διοίκηση, αλλά υποστηρίζουν τους εποίκους. Έχουμε νόμιμα έγγραφα που αποδεικνύουν την ιδιοκτησία μας στα εδάφη, αλλά παρόλα αυτά δεν μας επιτρέπουν να φτάσουμε στα βοσκοτόπια μας και επιτίθενται στους βοσκούς χρησιμοποιώντας σκύλους και όπλα. Τρομοκρατούν όλους τους κατοίκους εδώ», προσθέτει.

Η Mariam Khdeirat είναι η μητέρα του Adel. «Έχω προβλήματα με τα πόδια μου», λέει. «Όταν οι έποικοι κυνηγούν τα παιδιά μου το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να ουρλιάξω, γιατί δεν μπορώ να κινηθώ και δεν μπορώ να τα φτάσω. Όταν τα παιδιά παίρνουν τα πρόβατα για βοσκή, μένω εδώ [στο κατώφλι]. Συνεχίζω να τα παρακολουθώ μέχρι να επιστρέψουν. Όταν βλέπω ένα αυτοκίνητο, πιστεύω ότι οι έποικοι έρχονται να τους επιτεθούν. Μένω εδώ στο κατώφλι της πόρτας μου μέχρι να επιστρέψουν».

«Ζούμε υπό μεγάλη πίεση τους τελευταίους δύο μήνες», λέει ο Adel. «Ζούμε σε μια κατάσταση συνεχούς φόβου. Ο καθένας αισθάνεται ανήσυχος για τον εαυτό του, για τα αδέλφια του, για τα παιδιά και τους φίλους του. Είμαστε αγχωμένοι όλη την ώρα, ακόμη και όταν είμαστε στο σπίτι, επειδή σκεφτόμαστε αυτούς τους νέους εποίκους που ήρθαν και επιτίθενται στους βοσκούς και τα ζώα. Όλοι μας το σκεφτόμαστε γιατί είναι κάτι νέο για εμάς και δεν είχαμε ποτέ τέτοια πίεση», προσθέτει. «Όλοι φοβόμαστε».

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρεμβαίνουν στη Χεβρώνα παρέχοντας ψυχολογική υποστήριξη σε όσους την έχουν ανάγκη. Στο χωριό Zanuta, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρείχαν υποστήριξη ψυχικής υγείας μέσω ατομικής συμβουλευτικής, ομαδικών δραστηριοτήτων και συμβουλών για γυναίκες σχετικά με την αυτοφροντίδα, τη διαχείριση του άγχους, τη διαχείριση του θυμού, συνεδρίες ευαισθητοποίησης για την COVID-19,  ευαισθητοποίηση για τη βία που υπάρχει γύρω τους και μηχανισμούς για την αντιμετώπισή της. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα διεξήγαγαν επίσης ομαδικές συμβουλευτικές δραστηριότητες για παιδιά σχετικά με τη διαχείριση του άγχους, τη χαλάρωση, συνεδρίες ευαισθητοποίησης σχετικά με την COVID και ευαισθητοποίηση σχετικά με τη βία.

Ο Salah Daraghmeh είναι συντονιστής του προγράμματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην Χεβρώνα. «Οι κάτοικοι της Zanuta αντιμετωπίζουν πολλές προκλήσεις στην καθημερινότητά τους ως αποτέλεσμα των εποίκων, πέρα ​​από τις καθημερινές δυσκολίες όπως οι περιορισμοί μετακινήσεων και οι κατεδαφίσεις σπιτιών που είναι αποτέλεσμα της ισραηλινής κατοχής», λέει. «Παρέχουμε υποστήριξη ψυχικής υγείας στους κατοίκους, αλλά δεν μπορούμε να λύσουμε το πρόβλημα της βίας των εποίκων εναντίον του παλαιστινιακού πληθυσμού. Μόνο οι ισραηλινές αρχές μπορούν να το κάνουν».

Σε τρεις περιοχές όπου εργάζονται οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, στην Lashkar Gah (επαρχία Helmand) και την Kandahar, στο νότο, αλλά και στην Kunduz στα βόρεια, αυτές οι συνέπειες έχουν γίνει αισθητές. Οι μάχες, όμως συνεχίζονται και στην πόλη της Herat, όπου υπάρχει επίσης πρόγραμμα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα.

 «Η κατάσταση στη χώρα επιδεινώθηκε σε σημείο που σε ορισμένες πόλεις, όπως στη Lashkar Gah και την Kunduz οι ιατρικές εγκαταστάσεις βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του μετώπου», εξηγεί η Laura Bourjolly, Υπεύθυνη Ανθρωπιστικών Υποθέσεων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο Αφγανιστάν. «Το προσωπικό μας  συνεχίζει να φροντίζει ασθενείς σε όλα τα προγράμματά μας, κάτω από δύσκολες συνθήκες, ενώ έχουμε προσαρμόσει τις ιατρικές μας δράσεις για να ανταποκριθούμε στις οξείες ανάγκες».

Στην περιοχή Lashkar Gah, όπου οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα υποστηρίζουν το νοσοκομείο Boost, διεξάγονται έντονες μάχες εδώ και πάνω από μια εβδομάδα, οι ζωές βρίσκεται σε αδιέξοδο και το υγειονομικό προσωπικό αντιμετωπίζει ιατρικές, μαιευτικές και χειρουργικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Το προσωπικό παραμένει στο νοσοκομείο για τη φροντίδα ασθενών, με βομβαρδισμούς, όλμους και ρουκέτες, καθώς και αεροπορικές επιδρομές να  πραγματοποιούνται εξαιρετικά κοντά. Χθες, Δευτέρα ένας πύραυλος εξερράγη στο κτιριακό συγκρότημα που στεγάζει το νοσοκομείο πολύ κοντά στο τμήμα επειγόντων περιστατικών, αλλά ευτυχώς δεν υπήρξαν θύματα.

Την περασμένη εβδομάδα ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο νοσοκομείο Boost δέχτηκαν πολλούς τραυματίες πολέμου και πραγματοποίησαν 20 χειρουργικές επεμβάσεις μέσα σε μία μόνο ημέρα. Πολλοί άνθρωποι εγκαταλείπουν την πόλη και τις τελευταίες ημέρες είδαμε μια σημαντική μείωση του αριθμού των ασθενών που έρχονται στο νοσοκομείο για φροντίδα.

Οι μάχες αυξήθηκαν επίσης πρόσφατα μέσα και γύρω από την Kunduz. Όταν η βία εντάθηκε τον Ιούλιο, ο χώρος που στέγαζε τα γραφεία των Γιατρών Χωρίς Σύνορα μετατράπηκε σε μονάδα τραύματος 25 κλινών με την ομάδα να φροντίζει άτομα που τραυματίστηκαν από εκρήξεις, σφαίρες και σκάγια.

Μεταξύ 1 και 9 Αυγούστου, 127 ασθενείς νοσηλεύτηκαν για τραύματα από σφαίρες και εκρήξεις, συμπεριλαμβανομένων 27 παιδιών ηλικίας κάτω των 16 ετών. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εξακολουθούν να παρέχουν φροντίδα στη μονάδα τραύματος, αλλά έχουν αρχίσει να μεταφέρουν υπηρεσίες για εξωτερικούς ασθενείς στο νέο Κέντρο Τραύματος της Kunduz (KTC), που είναι υπό κατασκευή από το 2018. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα συνεχίζουν επίσης να υποστηρίζουν μια μονάδα σταθεροποίησης σε μια περιοχή έξω από την πόλη Kunduz, η οποία είχε 126 τραυματίες πολέμου μεταξύ 1 και 8 Αυγούστου.

Σε μια χώρα με ένα φτωχά λειτουργικό σύστημα υγείας, η βία επιδεινώνει σοβαρά την πρόσβαση των ανθρώπων στην περίθαλψη. Σε περιοχές με έντονες μάχες είναι πολύ επικίνδυνο για τους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους για να αναζητήσουν ιατρική περίθαλψη και καθυστερούν πολύ να φτάσουν σε δομές υγείας. Βλέπουμε ότι ο αριθμός των ασθενών στις  μονάδες έκτακτης ανάγκης, στο κέντρο θεραπείας COVID-19 ή στα εξωτερικά ιατρεία μειώνεται όσο αυξάνεται η βία. Στην Kandahar, όπου οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα τρέχουν ένα πρόγραμμα για ασθενείς με φυματίωση ανθεκτική στα φάρμακα (DR-TB), τους παρέχονται εξ αποστάσεως συμβουλές και αποθέματα φαρμάκων για να αποφευχθεί η ανάγκη να περάσουν από την πρώτη γραμμή του μετώπου. Και στην Lashkar Gah πριν από μερικές ημέρες, ο αριθμός των εγκύων που αναζητούσαν φροντίδα αυξήθηκε όταν η κατάσταση ήταν πιο ήρεμη. Ιατρικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, γεννήσεις και χρόνιες καταστάσεις δεν σταματούν σε περιόδους πολέμου.

«Είχαμε μόνο μία έγκυο γυναίκα στο νοσοκομείο», εξηγεί η Sarah Leahy, Συντονίστρια του προγράμματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην επαρχία Helmand, «αλλά την επόμενη μέρα, όταν οι συγκρούσεις μειώθηκαν για λίγο, 10 έγκυες κατάφεραν να φτάσουν. Οπότε γνωρίζουμε ότι οι ανάγκες βρίσκονται εκεί έξω. Ανησυχούμε πραγματικά ότι οι γυναίκες πρέπει να γεννήσουν στο σπίτι χωρίς ιατρική βοήθεια εάν έχουν επιπλοκές».

Οι συγκρούσεις μεταξύ των εμπόλεμων πλευρών έχουν επίσης αναγκάσει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Μερικοί έχουν αναζητήσει ασφάλεια σε αστικές περιοχές και ζουν σε άτυπους καταυλισμούς με μικρή πρόσβαση στα βασικά όπως τρόφιμα, στέγη και ιατρική περίθαλψη. Τον Ιούλιο στην Kunduz, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα άνοιξαν μια μικρή κλινική παρέχοντας εξωτερικές ιατρικές συμβουλές για εκτοπισμένες γυναίκες και παιδιά στο Sar Dawra και άρχισαν να παρέχουν ασφαλές πόσιμο νερό σε εσωτερικά εκτοπισμένους. Η κλινική δεχόταν περίπου 300 ασθενείς την ημέρα και στις αρχές Αυγούστου οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέδωσαν τις δράσεις τους σε έναν άλλο οργανισμό για να επιτρέψουν στις ομάδες να επικεντρωθούν στη φροντίδα τραύματος.

Στην πόλη Kandahar, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα δημιούργησαν μια προσωρινή κλινική που παρέχει ιατρική περίθαλψη σε παιδιά κάτω των πέντε ετών στον καταυλισμό Haji, έναν άτυπο καταυλισμό όπου σήμερα ζουν 500 εκτοπισμένοι. Έχουμε επίσης αποκαταστήσει σημεία νερού και διασφαλίζουμε την πρόσβαση σε τουαλέτες και ντους. Από την περασμένη εβδομάδα, από τις 28 Ιουλίου, πάνω από 170 παιδιά είχαν λάβει θεραπεία, τα περισσότερα για αναπνευστικές ασθένειες, διάρροια και αναιμία.

Η σύγκρουση παραμένει πολύ δυναμική καθώς η βία εξαπλώνεται σε διάφορες περιοχές της χώρας και οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα προσαρμόζουν τα προγράμματά τους όσο το δυνατόν περισσότερο για να καλύψουν τις μεταβαλλόμενες ανάγκες. Όμως, το ιατρικό προσωπικό γύρω από το Αφγανιστάν βρίσκεται αντιμέτωπο με μάχες που λαμβάνουν χώρα στους δρόμους γύρω από ιατρικές εγκαταστάσεις. Ανησυχούν συνεχώς για τις οικογένειες που έχουν αφήσει στο σπίτι. Καθώς οι μάχες μπαίνουν στις πόλεις, τα νοσοκομεία συνεχίζουν να λειτουργούν, αλλά η απειλή είναι πάντα εδώ όπως έγινε με την χτεσινή επίθεση κοντά στο νοσοκομείο Boost στην Lashkar Gah. Όλες οι ιατρικές εγκαταστάσεις που λειτουργούν πρέπει να προστατεύονται.