Οι δύο σεισμοί του Νεπάλ στις 25 Απριλίου και στις 12 Μαΐου 2015 σκότωσαν περισσότερους από 9.000 ανθρώπους και τραυμάτισαν περίπου 23.000. Ο ΟΗΕ υπολογίζει ότι 4,2 εκατομμύρια άνθρωποι είδαν τη ζωή τους να καταστρέφεται μεταξύ των οποίων 1,7 εκατομμύριο παιδιά.
Ο Tok με τη γυναίκα του Sanu έξω από το προσωρινό τους σπίτι.
Ο Tok Kanchhi είναι 26 χρονών. Έχασε τα δύο του παιδιά στο σεισμό. «Η 25η Απριλίου είναι μια μέρα που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Είναι η μέρα που τα δυο μας παιδιά, ενός και έξι χρονών, θάφτηκαν στα ερείπια του σπιτιού μας.
Ο σεισμός
Είναι δύσκολο να περιγράψεις πώς νιώθεις στον σεισμό. Είναι σαν ένας δυνατός άνεμος με τον δικό του παλμό. Όταν χτύπησε, για μια στιγμή δεν ξέραμε τι γινόταν. Και μόνο όταν ακούσαμε μια μητέρα και την κόρη της να φωνάζουν «σεισμός!», καταλάβαμε τι συνέβαινε. Χρειάστηκε μόνο ένα λεπτό για ολόκληρο το χωριό μας να καταρρεύσει. Θρυμματίστηκε σαν αυγό.
Εγώ ήμουν σε μια οικοδομή και η γυναίκα μου ήταν στο σπίτι μας και ετοίμαζε μεσημεριανό για τα παιδιά. Όταν είδα τα σπίτια να πέφτουν στο χωριό, έτρεξα όσο πιο γρήγορα μπορούσα μέσα από τα χαλάσματα για να βρω την οικογένειά μου. Καθώς έτρεχα, το έδαφος εξακολουθούσε να τρέμει και έπεφτα κάτω συνέχεια. Για αυτά τα 5 λεπτά που έτρεχα είχα ακόμη μια ελπίδα.
Δυστυχώς αυτή η ελπίδα χάθηκε όταν έβγαλα από τα ερείπια του σπιτιού μου τους δύο μου γιους. Τύλιξα τα σώματά τους με λευκό πανί και τα έθαψα δίπλα στο σημείο που κάποτε έστεκε το σπίτι μας. Ήταν θαύμα που κατάφερα να ξεθάψω τη γυναίκα μου ζωντανή. Χτίσαμε το σπίτι μόλις ένα χρόνο πριν την καταστροφή. Μέσα σε μια στιγμή οι γιοι μου, το σπίτι μου και όλα μας τα υπάρχοντα χάθηκαν.
Γυναίκες σε κέντρο γυναικών της ActionAid
Οι πρώτες μέρες
Τις μέρες μετά το σεισμό, ο στρατός και διεθνείς οργανώσεις κατάφεραν να φτάσουν στο χωριό και έφεραν τρόφιμα και σκεύη μαγειρικής, τα βασικά, δηλαδή, για να μπορέσουμε να επιζήσουμε. Ο χωματόδρομος προς το χωριό μας είχε ρωγμές και ήταν συχνές οι κατολισθήσεις. Η παροχή νερού στην κοινότητά μας είχε καταστραφεί οπότε έπρεπε να βρούμε πόσιμο νερό από αλλού.
Καθώς οι μέρες έγιναν εβδομάδες, οι άνθρωποι στο χωριό άρχισαν να φτιάχνουν προσωρινά καταλύματα. Στην αρχή, δεν αντέχαμε να κοιμόμαστε στο σημείο που ήταν κάποτε το σπίτι μας και όπου σκοτώθηκαν τα παιδιά μας. Έτσι, για 6 μήνες μείναμε με φίλους.
Όμως, κάποια στιγμή καταλαβαίνεις ότι πρέπει να προχωρήσεις. Δεν μπορούσαμε να μείνουμε κολλημένοι σε αυτή τη φρικτή ανάμνηση για την υπόλοιπη ζωή μας και αποφασίσαμε να χτίσουμε ένα προσωρινό σπίτι.
H Parvati ετοιμάζει τσάι στο μαγαζί που έφτιαξε με τη στήριξη της ActionAid
Συντονίζοντας τη βοήθεια
Μετά τον σεισμό, έγινα «κοινοτικός συντονιστής» για τις προσπάθειες ανακούφισης των σεισμόπληκτων. Δουλέψαμε πολύ στενά με την ActionAid. Θέλουν να εξασφαλίσουν ότι είναι η κοινότητα που αποφασίζει τι είδους βοήθεια χρειάζεται και πού. Συνεργαστήκαμε για να φτιάξουμε μια επιτροπή και να συμπεριλάβουμε ανθρώπους που να εκπροσωπούν όλη την κοινότητα: γυναίκες, άνδρες, νέους, ηλικιωμένους. Η επιτροπή έχει 12 μέλη και αποφασίσαμε τι είναι αυτό που χρειάζεται η κοινότητά μας: από τα ζώα που θα θέλαμε να εκθρέψουμε μέχρι την κατασκευή κέντρων για γυναίκες.
Το γεγονός ότι η κοινότητά μου με εμπιστεύεται είναι αυτό που με κάνει να μπορώ να συνεχίσω. Δεν νιώθουμε σαν φτωχοί που ζητούν ελεημοσύνη, νιώθουμε ότι κάνουμε τη διαφορά. Δεν βοηθάμε μόνο στις επισκευές από την καταστροφή από το σεισμό, αλλά προσπαθούμε να κάνουμε τα πράγματα καλύτερα από πριν.
Όμως, υπάρχουν τόσα πολλά να κάνουμε ακόμη. Οι περισσότερες γυναίκες είναι αμόρφωτες και πριν δεν θεωρούνταν ικανές να παίρνουν αποφάσεις. Τώρα γυναίκες παίρνουν μέρος στην επιτροπή ανοικοδόμησης. Έτσι οι απόψεις που υπάρχουν σε σχέση με τις γυναίκες έχουν αρχίσει να αλλάζουν.
Ένα χρόνο μετά
Όταν σκέφτομαι πού βρισκόμασταν πριν ένα χρόνο, ακριβώς μετά το σεισμό, και πού είμαστε τώρα, βλέπω πόσα έχουν αλλάξει. Με τη στήριξη της ActionAid, όλοι στην κοινότητά μας έχουν ένα καλό προσωρινό κατάλυμα και έναν τρόπο να έχουν εισόδημα. Επίσης, έχουν αρχίσει να αλλάζουν τις απόψεις τους.
Η Maiya έχασε το σπίτι και τα ζώα της στο σεισμό. Με τη βοήθεια της ActionAid ξαναέφτιαξε τη ζωή της.
Αυτό που σχεδιάζουμε για το μέλλον είναι μια νέα υποδομή για να φέρουμε νερό στο χωριό και να μην χρειάζεται να περπατάμε για ώρες κάθε μέρα. Όμως, αν θέλουμε πραγματικά να αλλάξουμε τα πράγματα προς το καλύτερο, πρέπει να βάλουμε ψηλούς στόχους. Αν συνεργαστούμε, μπορούμε να το κάνουμε. Πρέπει να πιέσουμε την κυβέρνηση να συμπεριλάβει την κοινότητα στις αποφάσεις σε εθνικό και τοπικό επίπεδο. Πρέπει να κατασκευάσουμε καλούς δρόμους και υποδομές που θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη και πρέπει να αλλάξουμε τη στάση της κοινωνίας και να εξασφαλίσουμε ότι κάθε γυναίκα θα έχει καλή εκπαίδευση.
Η γυναίκα μου είναι τώρα έγκυος με το τρίτο μας παιδί. Πρέπει να κάνουμε την καταστροφή του σεισμού κάτι το θετικό. Πρέπει να συνεργαστούμε για να φτιάξουμε ένα καλύτερο μέλλον, όχι μόνο για τους εαυτούς μας, αλλά και για τις επόμενες γενιές.»
Η δράση της ActionAid
Η ActionAid έχει βρεθεί στην πρώτη γραμμή στις μεγαλύτερες καταστροφές και ανθρωπιστικές κρίσεις. Πάντα, στόχος μας είναι η μακροπρόθεσμη αποκατάσταση, πέρα από την παροχή άμεσης ανθρωπιστικής βοήθειας. Έτσι, στο Νεπάλη ActionAid ανταποκρίθηκε με διανομή τροφίμων, μουσαμάδων και ειδών πρώτης ανάγκης για γυναίκες ήδη τις πρώτες ώρες μετά το σεισμό. Η δράση μας συνεχίζεται όσο χρειαστεί όταν οι κάμερες και η δημοσιότητα φεύγουν. Μετά τις πρώτες διανομές, στήριξε πολλά χωριά σαν αυτό του Tok με τη δημιουργία προσωρινών καταλυμάτων και κέντρα για γυναίκες και τη δημιουργία επιτροπών για την αντιμετώπιση της καταστροφής. Σήμερα, ένα χρόνο αργότερα, συνεχίζουμε πάντα με τις γυναίκες και τα κορίτσια στο επίκεντρο. Έτσι, 120.000 άνθρωποι έχουν στηριχθεί με διάφορους τρόπους όπως προσωρινές τάξεις ώστε τα παιδιά να συνεχίσουν τα μαθήματά τους, ζεστά ρούχα για το χειμώνα και ψυχολογική στήριξη.
Η δράση μας δεν θα σταματήσει όσο υπάρχουν ανάγκες. Όμως, όλα αυτά δεν θα ήταν δυνατά χωρίς τη στήριξη των Ελλήνων υποστηρικτών μας που εξακολουθούν να μας στηρίζουν.
Στήριξε την ActionAid στο εδώ.
Κεντρική Φωτογραφία: Brian Sokol/ActionAid
Υπόλοιπες Φωτογραφίες: Jo Harrison/ ActionAid