Οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα παρέχουν υπηρεσίες που αφορούν σε τρεις βασικούς τομείς: φροντίδα τραυματιών, περίθαλψη ασθενών με χρόνιες παθήσεις και παροχή ψυχολογικής υποστήριξης στους πληγέντες από την έκρηξη.
Οι υπηρεσίες παρέχονται σε δυο ιατρικά κέντρα που έχουν διαμορφωθεί στις γειτονιές Mar Mikhael και Karantina, οι οποίες έχουν πληγεί πιο σοβαρά από την έκρηξη. Έχει, επίσης, ξεκινήσει μια παρέμβαση πόρτα-πόρτα, ώστε να καταγραφούν και να κατανοηθούν οι ανάγκες των ανθρώπων που ζουν στην περιοχή και να τους παρασχεθεί η καλύτερη δυνατή βοήθεια. Παράλληλα, ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έχουν εγκαταστήσει δεξαμενές νερού στην περιοχή και έχουν διανείμει κιτ με ταμπλέτες νερού και είδη προσωπικής υγιεινής σε άτομα που έρχονται στα σταθερά ιατρικά σημεία της οργάνωσης καθώς καταγράφηκε ως βασική ανάγκη των κατοίκων της περιοχής.
Η ισχυρή έκρηξη που συνέβη πριν από μια εβδομάδα εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα στις αποθήκες του λιμανιού της Βηρυτού. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα περισσότεροι από 150 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους και πάνω από 6.000 να τραυματιστούν. Η πρώτη απάντηση στην έκρηξη ήρθε από τους ίδιους τους ανθρώπους του Λιβάνου, οι οποίοι προσπάθησαν αυθόρμητα να παρέχουν βοήθεια και υποστήριξη σε όσους επλήγησαν, χρησιμοποιώντας τους ελάχιστους πόρους που είχαν στη διάθεσή τους. Η ισχυρή έκρηξη προκάλεσε ωστικά κύματα, το έδαφος σείστηκε, έσπασαν παράθυρα και καταστράφηκαν κτίρια σε ολόκληρη τη Βηρυτό, μια πόλη που ταλανίζεται ήδη από μια οικονομική κρίση και μια αυξητική τάση περιστατικών COVID-19.
«Πριν από την έκρηξη, το δημόσιο σύστημα υγείας αγωνιζόταν να διαχειριστεί τον αυξανόμενο αριθμό περιστατικών COVID-19», λέει ο Ζουλιέν Ράικμαν επικεφαλής αποστολής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στον Λίβανο. «Έκτοτε, υπήρξε μια πολύ απότομη αύξηση των καταγεγραμμένων κρουσμάτων COVID-19 στον Λίβανο, ειδικά στη Βηρυτό. Υπήρξαν περισσότερα από 1.500 νέα περιστατικά σε μια εβδομάδα. Αυτό αντιστοιχεί σχεδόν στο 25% όλων των περιστατικών που έχουν καταγραφεί στη χώρα από την αρχή της πανδημίας. Τη νύχτα της έκρηξης, υπήρξε μια τεράστια εισροή ασθενών σε δομές υγείας σε ολόκληρη την πρωτεύουσα και τα μέτρα ελέγχου και πρόληψης δεν μπορούσαν να εφαρμοστούν σωστά, γεγονός που οδήγησε τελικά σε αυτήν την αύξηση. Πάνω από 300.000 άνθρωποι έχασαν τα σπίτια τους και έπρεπε να βρουν άλλο μέρος για να μείνουν, κάτι που δεν διευκολύνει την κατάσταση. Αυτή η αύξηση των περιστατικών μάς απασχολεί σοβαρά και εξετάζουμε το πώς να προσαρμόσουμε καλύτερα τις δράσεις μας υπό αυτές τις συνθήκες.»
Ένας άλλος τομέας που απασχολεί τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα είναι η ψυχική υγεία. «Μετά τον εμφύλιο πόλεμο, την οικονομική κρίση και τις πρόσφατες οικονομικές και κοινωνικές δυσκολίες, το συμβάν της έκρηξης έχει προσθέσει ένα επιπλέον τραύμα στον λαό του Λιβάνου», προσθέτει ο Ράικμαν. «Με βάση την εμπειρία μας, γνωρίζουμε ότι αυτό θα έχει τεράστιο αντίκτυπο στην ψυχολογία των ανθρώπων και είναι κάτι που θα τους ταλαιπωρεί για χρόνια. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να αναπτυχθεί μια εθνική στρατηγική για την ψυχική υγεία με στόχο τη διαχείριση των μακροπρόθεσμων ψυχολογικών επιπτώσεων αυτής της κρίσης στον λαό του Λιβάνου.» Δεδομένου ότι η ψυχική υγεία αποτελεί βασικό πυλώνα της δράσης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη χώρα, μπορέσαμε να κινητοποιήσουμε γρήγορα μια ομάδα εννέα ψυχολόγων για να συμμετάσχουν στην επείγουσα παρέμβασή μας. Παρείχαν πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας και τώρα εργάζονται για να δημιουργήσουν μία μακροπρόθεσμη ανταπόκριση για τα άτομα που έχουν ανάγκη.
Ακόμη και πριν ξεκινήσουν τις επείγουσες δράσεις τους, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα δώρισαν κιτ πρώτων βοηθειών και χειρουργικές μάσκες στην Πολιτική Άμυνα και τον Ερυθρό Σταυρό του Λιβάνου τη νύχτα της έκρηξης και τις επόμενες ημέρες, για να αποτρέψουν τη διάδοση της COVID-19 και να ανταποκριθούν στις ανάγκες που προέκυψαν λόγω της έκρηξης. Έκτοτε, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εργάζονται για την παροχή πρόσθετων ιατρικών προμηθειών για την υποστήριξη του υψηλού αριθμού τραυματιών.
«Ο ρόλος αυτών των φορέων και των τοπικών οργανώσεων ήταν κρίσιμος, ειδικά την πρώτη εβδομάδα μετά την έκρηξη. Προσπαθούμε να προσαρμόσουμε τις δράσεις μας με βάση τις υπάρχουσες δραστηριότητες που έχουν ήδη υλοποιηθεί από ομάδες της κοινωνίας των πολιτών, επειδή αποτελούν σαφώς την κινητήρια δύναμη αυτής της συλλογικής απάντησης στα γεγονότα », καταλήγει ο Ράικμαν.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα στον Λίβανο:
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα άρχισαν να εργάζονται στον Λίβανο το 1976 ανταποκρινόμενοι στην κρίση που προκάλεσε στη χώρα ο εμφύλιος πόλεμος, στέλνοντας ιατρικές ομάδες στο νότιο τμήμα της και τη Βηρυτό. Αυτή ήταν η πρώτη αποστολή των Γιατρών Χωρίς Σύνορα σε μια εμπόλεμη ζώνη. Σήμερα, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν δωρεάν ιατρική περίθαλψη σε διάφορες περιοχές της χώρας με πάνω από 600 άτομα προσωπικό.