Oι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουμε ιατρική και ανθρωπιστική βοήθεια σε πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο και μετανάστες στην Ελλάδα από το 1996. Tο 2015 ξεκινήσαμε, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, επείγουσα παρέμβαση, όταν χιλιάδες άνθρωποι άρχισαν να φτάνουν καθημερινά στα ελληνικά νησιά από την Τουρκία με σκοπό να διασχίσουν τα Βαλκάνια και να φτάσουν στη βόρεια Ευρώπη. Αυτή τη στιγμή, ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα δραστηριοποιούνται σε περίπου 20 σημεία σε όλη την Ελλάδα, εστιάζοντας κυρίως στη φροντίδα ψυχικής υγείας, τη φροντίδα σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας, καθώς και τη φροντίδα ασθενών με χρόνιες παθήσεις.
Το 2016 οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα πραγματοποιήσαμε 72.740 συνεδρίες, εκ των οποίων 8.207 συνεδρίες ψυχικής υγείας, 3.195 συνεδρίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και 61.338 ιατρικές συνεδρίες. Παρακάτω, μπορείτε να δείτε μια συνοπτική καταγραφή των δράσεων των ομάδων μας μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2017.
Οι δράσεις των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Βόρεια Ελλάδα
Θεσσαλονίκη
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουμε υπηρεσίες υγείας σε αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης από τον Ιούλιο του 2016. Σήμερα, μέσω κινητών μονάδων υλοποιούμε προγράμματα σε τρία κέντρα παραμονής προσφύγων στο Κορδελιό, στο Δερβένι και στο Καβαλάρι. Παράλληλα, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης η ομάδα μας παρέχει στήριξη σε ανθρώπους που φιλοξενούνται σε διαμερίσματα.
Από τον Ιανουάριο έως και τον Μάρτιο 2017, η ομάδα μας έχει πραγματοποιήσει 465 συνεδρίες σε 164 ασθενείς. Επιπλέον, στο ίδιο χρονικό διάστημα πραγματοποιήθηκαν συνολικά 92 ψυχιατρικές εξετάσεις (σε παλιούς και νέους ασθενείς). Παράλληλα, ομάδα προαγωγής υγείας ενημερώνει σχετικά με τις υπηρεσίες που παρέχουμε τους ανθρώπους στα κέντρα φιλοξενίας και σε άλλους χώρους που εποπτεύονται από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και τους εταίρους της. Η ομάδα αυτή εντοπίζει επίσης και παραπέμπει ευάλωτα περιστατικά, ενώ παρέχει ενημέρωση σχετικά με τη διαχείριση ορισμένων ζητημάτων ψυχικής υγείας. Τέλος, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα υποστηρίζουμε το έργο τριών δημόσιων νοσοκομείων στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης με τη διάθεση διερμηνέων και πολιτιστικών διαμεσολαβητών κυρίως στα εξωτερικά ιατρεία (γυναικολογικά και παιδιατρικά τμήματα).
Ιωάννινα – Ήπειρος
Κινητές μονάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα παρέχουν υπηρεσίες φροντίδας ψυχικής και ψυχιατρικής υγείας σε ανθρώπους που διαμένουν σε κέντρα προσφύγων στα Δολιανά, την Κόνιτσα και τη Φιλιππιάδα Πρεβέζης, όπως και σε αιτούντες άσυλο που φιλοξενούνται σε πέντε ξενοδοχεία στην περιοχή των Ιωαννίνων. Από την αρχή του έτους έως και τον Μάρτιο 2017, πραγματοποιήθηκαν συνολικά 339 ατομικές συνεδρίες και 31 ασθενείς συμμετείχαν αδιάλειπτα στα προγράμματα ψυχικής φροντίδας.
Κάντε κλικ στην εικόνα για να δείτε το γράφημα σε μεγάλη ανάλυση
Οι δράσεις των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στα νησιά του Βορείου Αιγαίου
Λέσβος
Από τον Οκτώβριο του 2016, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουμε υπηρεσίες δευτεροβάθμιας φροντίδας υγείας σε κλινική στην πόλη της Μυτιλήνης. Η επιλογή της τοποθεσίας της κλινικής έγινε με γνώμονα τη διασφάλιση της απρόσκοπτης πρόσβασης σε αυτήν όλων των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο που παραμένουν στο νησί, ανεξάρτητα με το εάν διαμένουν στα κέντρα της Μόριας και του Καρά Τεπέ ή σε άλλες δομές φιλοξενίας.
Ειδικότερα, στην κλινική μας στην Μυτιλήνη προσφέρουμε:
- υπηρεσίες φροντίδας σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας (φροντίδα κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης, οικογενειακό προγραμματισμό, φροντίδα θυμάτων σεξουαλικής βίας κλπ.),
- υποστήριξη σε άτομα με χρόνιες παθήσεις (καρδιοπάθειες, διαβήτης, χρόνιες πνευμονολογικές παθήσεις, άσθμα, επιληψία, φροντίδα τραυμάτων πολέμου, κλπ.) και
- υπηρεσίες φροντίδας ψυχικής υγείας (κατάθλιψη, άγχος, μετα-τραυματικό στρες, αϋπνία, αυτοκτονικές τάσεις, αυτοτραυματισμοί κλπ.).
Daniel Barney/MSF
Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2017, πραγματοποιήθηκαν 386 επισκέψεις ασθενών με χρόνια νοσήματα, 490 για φροντίδα σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και 302 για συνεδρίες ψυχικής υγείας.
Επιπλέον, η ομάδα προαγωγής υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα αναλαμβάνει την παραπομπή περιστατικών από τα κέντρα της Μόριας και του Καρά Τεπέ στην κλινική. Αντιλαμβανόμενοι τον αντίκτυπο που έχουν οι συνθήκες διαβίωσης στην υγεία των ασθενών μας, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα τον Φεβρουάριο του 2017 αποφασίσαμε να προχωρήσουμε στην επέκταση των δράσεων μας με την ανάπτυξη ενός προγράμματος φιλοξενίας των πλέον ευάλωτων περιπτώσεων. Στο ίδιο πλαίσιο και με σκοπό την αποτελεσματικότερη ανταπόκριση στην κάλυψη των αναγκών, από τον Απρίλιο του 2017 ξεκινήσαμε να παρέχουμε και υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στην κλινική μας στη Μυτιλήνη.
Σάμος
Στη Σάμο, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουμε υπηρεσίες φροντίδας ψυχικής υγείας και κατά το πρώτο τρίμηνο του 2017 η ομάδα μας στο νησί πραγματοποίησε συνολικά 152 συνεδρίες (σημ. 88 ασθενείς παρέμεναν υπό παρακολούθηση στα τέλη Μαρτίου). Ακόμη, σε συνεργασία με το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες παρέχουμε πρόσβαση σε νομικές υπηρεσίες (νομική πληροφόρηση και υποστήριξη για τη διαδικασία απόδοσης ασύλου) και υποστηρίζουμε το έργο εθελοντικών ομάδων με τη δωρεάν διάθεση ειδών πρώτης ανάγκης. Παράλληλα, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα λειτουργούμε δομή προσωρινής φιλοξενίας ευάλωτων ανθρώπων (κυρίως οικογενειών με μικρά παιδιά) στο Βαθύ, όπου σήμερα φιλοξενούνται 80 άτομα περίπου. Τέλος, υποστηρίζουμε τους ασθενείς που έχουν ανάγκη δευτεροβάθμιας φροντίδας υγείας με το κλείσιμο ραντεβού στο τοπικό νοσοκομείο.
Οι δράσεις των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην Αθήνα
Κέντρο Φροντίδας Ημέρας
Προκειμένου να ανταποκριθούμε στις αυξημένες ανάγκες των προσφύγων και των μεταναστών που διαβιούν στην Αθήνα, προχωρήσαμε τον Σεπτέμβριο του 2016 στη δημιουργία ενός Κέντρου Φροντίδας Ημέρας. Ειδικότερα, στο Κέντρο αυτό οι άνθρωποι έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες φροντίδας ψυχικής υγείας (ατομικές και ομαδικές συνεδρίες, ψυχιατρική φροντίδα, ψυχολογική υποστήριξη θυμάτων σωματικής βίας ή σεξουαλικής κακοποίησης), όπως και σε υπηρεσίες φροντίδας σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας (γυναικολογική υποστήριξη, φροντίδα κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης, παρακολούθηση λεχώνων και των νεογνών, παραπομπή σε νοσοκομείο για διακοπή κύησης, ιατρική υποστήριξη θυμάτων σεξουαλικής βίας, θεραπεία μεταδοτικών σεξουαλικών λοιμώξεων και ασθενειών).
Daniel Barney/MSF
Μόνο κατά το πρώτο τρίμηνο του 2017, περισσότεροι από 1.000 ασθενείς απευθύνθηκαν στο Κέντρο Ημέρας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για ιατρική υποστήριξη, ενώ πραγματοποιήθηκαν παραπάνω από 240 συνεδρίες ψυχικής υγείας. Ακόμη, εξωτερική ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα αναλαμβάνει την ενημέρωση ανθρώπων που διαμένουν στα κέντρα παραμονής, σε αστικές ή άτυπες δομές, όπως καταλήψεις, σχετικά με τις παρεχόμενες υπηρεσίες του Κέντρου. Τέλος, το προσωπικό μας αναλαμβάνει την παραπομπή των ασθενών στα δημόσια νοσοκομεία και κέντρα υγείας, όπως και τη συνοδεία τους με πολιτισμικούς διαμεσολαβητές στα προγραμματισμένα ραντεβού.
Πλατεία Βικτωρίας
Από τον Φεβρουάριο του 2016, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουμε πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας κατά τις απογευματινές ώρες σε χώρο πλησίον της πλατείας Βικτωρίας στο κέντρο της Αθήνας και από τον Μάιο του 2016 προσφέρονται επιπρόσθετα υπηρεσίες ψυχικής φροντίδας στον ίδιο χώρο. Λόγω της σημαντικής αύξησης των ανθρώπων που απευθύνονται στη δομή των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για να κάνουν χρήση των υπηρεσιών, προχωρήσαμε στη μεταφορά της έδρας σε νέο, μεγαλύτερο χώρο στην ίδια περιοχή. Συνολικά 1.600 άνθρωποι επισκέφτηκαν τη δομή μας στην πλατεία Βικτωρίας από τον Ιανουάριο μέχρι και τον Μάρτιο του 2017 για πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και περισσότεροι από 400 ασθενείς για ψυχολογική υποστήριξη. Τέλος, το προσωπικό μας αναλαμβάνει την παραπομπή περιστατικών που χρήζουν δευτεροβάθμιας φροντίδας υγείας στα κατά τόπους νοσοκομεία με τη συνοδεία πολιτισμικών διαμεσολαβητών, όπως και των ψυχιατρικών περιστατικών σε συνεργαζόμενο ψυχίατρο, καλύπτοντας τα έξοδα φροντίδας.
Κέντρο Φροντίδας Θυμάτων Βασανιστηρίων
Από τον Οκτώβριο του 2014, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα υλοποιούμε πρόγραμμα παροχής εξειδικευμένης υποστήριξης και φροντίδας σε αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες θύματα βασανιστηρίων ή απάνθρωπης μεταχείρισης, σε συνεργασία με δύο ελληνικές οργανώσεις: το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, το οποίο παρέχει νομική και κοινωνιολογική υποστήριξη, και τον Συνειρμό/Βαβέλ, για την παροχή υπηρεσιών φροντίδας ψυχικής υγείας. Μέχρι στιγμής, μέσω του προγράμματος αυτού έχουν υποστηριχθεί περισσότεροι από 500 άνθρωποι από 40 χώρες (κύριες χώρες καταγωγής: Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, Ιράν, Συρία και Αφγανιστάν).
Πιο συγκεκριμένα, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα αναλαμβάνουμε τη φροντίδα ανθρώπων που αντιμετωπίζουν προβλήματα ιατρικά και ψυχικής υγείας τα οποία έχουν προκληθεί από έκθεση σε συστηματική βία. Η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών μας αντιμετωπίζει μυοσκελετικά, νευρολογικά και γαστρεντερικά προβλήματα, όπως επίσης φέρει συμπτώματα μετα-τραυματικού στρες, ακραίου άγχους και κατάθλιψης.
Ελληνικό
Από τον Απρίλιο του 2016, κινητές μονάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα επισκέπτονται τα κέντρα φιλοξενίας του Ελληνικού (χώρος Αφίξεων, γήπεδο Χόκεϋ και γήπεδο Μπέιζμπολ), όπου παρέχουν υπηρεσίες ψυχικής φροντίδας καθώς και σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας. Ακόμη, οι ομάδες μας διανέμουν είδη πρώτης ανάγκης, ενώ προαγωγοί υγείας ενημερώνουν τους αιτούντες άσυλο για σχετικά ζητήματα.
Ειδικότερα, η κινητή μονάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα αποτελείται από ψυχολόγους, μαίες, γυναικολόγους, πολιτιστικούς διαμεσολαβητές και ομάδα αγωγής υγείας. Η ομάδα αυτή επισκεπτόταν το κέντρο του Ελληνικού (όπου διέμεναν περίπου 1.000 άνθρωποι με καταγωγή κυρίως από το Αφγανιστάν) τρεις φορές την εβδομάδα. Μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου 2017 πραγματοποιήθηκαν 485 ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και περισσότερες από 190 συνεδρίες ψυχικής υγείας.
Dimitris Roubis/MSF
Οι παρεμβάσεις των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην Αττική και την Κεντρική Ελλάδα
Κινητές μονάδες υποστήριξης στη Μαλακάσα, το Λαύριο και τη Ριτσώνα
Από τον Ιούνιο του 2016, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα υλοποιούμε πρόγραμμα ψυχικής φροντίδας σε πρόσφυγες που έχουν υποστεί συστηματική βία είτε στη χώρα καταγωγής ή κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους προς την Ελλάδα, και διαμένουν σε χώρους φιλοξενίας στην Αττική και την Κεντρική Ελλάδα. Συγκεκριμένα, η δράση αυτή πραγματοποιείται στα κέντρα της Μαλακάσας, του Λαυρίου και της Ριτσώνας– όπου σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των Αρχών διαβιούν περίπου 1.800 άνθρωποι– από ομάδα που αποτελείται από ψυχολόγους, πολιτιστικούς διαμεσολαβητές και κοινωνικό λειτουργό. Η ομάδα αυτή έως τα τέλη Μαρτίου 2017 είχε πραγματοποιήσει 394 συνεδρίες (66 ασθενείς παρέμεναν υπό παρακολούθηση στο τέλος Μαρτίου).
Κινητές μονάδες υποστήριξης στις Θερμοπύλες
Από τον Απρίλιο του 2016, κινητές μονάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα επισκέπτονται και το κέντρο φιλοξενίας στις Θερμοπύλες (όπου διαμένουν 500 άτομα στην πλειοψηφία τους συριακής καταγωγής), προκειμένου να παρέχουν υπηρεσίες ψυχικής φροντίδας καθώς και σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας. Μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου 2017, πραγματοποιήθηκαν 115 ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και περισσότερες από 40 συνεδρίες ψυχικής υγείας.