Καθώς τα εμβόλια δεν είναι διαθέσιμα στην πλειονότητα των χωρών παγκοσμίως, οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να αρρωσταίνουν με COVID-19 και χωρίς σημαντική επένδυση σε οξυγόνο, όσοι είναι σοβαρά άρρωστοι και δεν έχουν πρόσβαση σε αυτό θα συνεχίσουν να πεθαίνουν.
«Το οξυγόνο είναι το σημαντικότερο φάρμακο για ασθενείς με COVID-19 που βρίσκονται σε σοβαρή ή κρίσιμη κατάσταση, ωστόσο η παροχή οξυγόνου είναι συχνά ανεπαρκής σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος όπου οι υποδομές έχουν παραμεληθεί εδώ και δεκαετίες», δήλωσε ο Δρ Marc Biot, Διευθυντής Επιχειρήσεων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. «Πριν από την πανδημία είδαμε ασθενείς που έπασχαν από πνευμονία, ελονοσία, σήψη και διάφορες άλλες ασθένειες, αλλά και πάρα πολλά πρόωρα μωρά, να πεθαίνουν λόγω της έλλειψης οξυγόνου, αλλά η COVID-19 έφερε μια απότομη νέα εστίαση σε αυτό. Οι ανεπαρκείς προμήθειες οξυγόνου σκοτώνουν».
Στις χώρες με λιγότερους πόρους όπου εργάζονται οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, τα νοσοκομεία και τα κέντρα υγείας συχνά βασίζονται σε ασταθείς και ακριβές αλυσίδες εφοδιασμού οξυγόνου. Την ίδια στιγμή τα νοσοκομεία στις πλούσιες χώρες διαθέτουν δικά τους συστήματα οξυγόνου και διοχετεύουν οξυγόνο υψηλής συγκέντρωσης δίπλα στα κρεβάτια. Οι ασθενείς στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος βασίζονται σε ογκώδεις, δαπανηρούς και εύκολα εξαντλήσιμους κυλίνδρους οξυγόνου ή μικρούς συμπυκνωτές οξυγόνου που δεν επαρκούν για έναν ασθενή σε κρίσιμη κατάσταση.
«Οι άνθρωποι απογοητεύονται διπλά», λέει ο Δρ Biot. «Όχι μόνο βρίσκονται αδικαιολόγητα στο κάτω μέρος της παγκόσμιας αλυσίδας εμβολίων, αλλά επίσης δεν μπορούν να λάβουν βοήθεια όταν αρρωσταίνουν επειδή δεν έχουν πρόσβαση στο οξυγόνο που χρειάζονται».
Πέρα από την τρέχουσα καταστροφή στην Ινδία, η πόλη του Άντεν στην Υεμένη, αποτελεί ένα ακόμα πρωταρχικό παράδειγμα της παγκόσμιας έλλειψης οξυγόνου. Το νοσοκομείο που υποστηρίζεται από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα είχε πάνω από εκατό τοις εκατό πληρότητα τις τελευταίες ημέρες και διέθετε 600 φιάλες οξυγόνου την ημέρα, ενώ αναγκαζόταν να μην δέχεται νέους ασθενείς.
«Οι αριθμοί τώρα σταθεροποιούνται, αλλά γνωρίζουμε ότι θα υπάρξει άλλο ένα κύμα όπου θα υπάρχουν βαριά άρρωστοι ασθενείς που θα χρειαστούν περισσότερο οξυγόνο από ό,τι θα μπορούμε να προσφέρουμε. Ως γιατρός, θλίβομαι να βλέπω ότι μετά από τόσα κύματα COVID-19, οι χώρες παραμένουν απροετοίμαστες και οι ιατρικές ομάδες μένουν χωρίς τα απαραίτητα φάρμακα που χρειάζονται για να σώσουν ζωές σε μαζική κλίμακα όπως απαιτείται » λέει ο Δρ Biot.
Οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα που εργάζονται σε τέτοια μέρη βρίσκουν δημιουργικές λύσεις για να εξασφαλίσουν το οξυγόνο που οι ασθενείς τους χρειάζονται απεγνωσμένα. Στη Νότια Αφρική, οι συμπυκνωτές οξυγόνου, μικρά μηχανήματα που παίρνουν το οξυγόνο από τον αέρα αλλά δεν είναι αρκετά ισχυρά για έναν ασθενή με COVID-19 σε σοβαρή κατάσταση, συνδέθηκαν μεταξύ τους για να αυξήσουν την απόδοσή τους. Στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό οι κύλινδροι οξυγόνου συνδέθηκαν μεταξύ τους για να δημιουργήσουν μια κεντρική δεξαμενή οξυγόνου. Οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας εκπαιδεύονται στην κατάλληλη χρήση της θεραπείας με οξυγόνο. Σε ορισμένα πλαίσια, οι τιμές του οξυγόνου έχουν ρυθμιστεί έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι το κόστος δεν θα αποτελεί εμπόδιο όσο αυξάνεται η ζήτηση.
«Πλέον, δεν έχουμε την πολυτέλεια του χρόνου. Αυτά τα είδη πρακτικών λύσεων σώζουν ζωές και πρέπει να βρούμε περισσότερες λύσεις. Πρέπει να παρέχονται περισσότεροι συμπυκνωτές οξυγόνου, ειδικά σε αγροτικές περιοχές όπου δεν υπάρχουν τέτοιες εγκαταστάσεις και η τιμή του οξυγόνου πρέπει να ρυθμιστεί . Πρέπει επίσης να δημιουργηθούν και να διατηρηθούν ρυθμιστικά αποθέματα και αξιόπιστες αλυσίδες εφοδιασμού για εγκαταστάσεις που βασίζονται σε κυλίνδρους από υπάρχουσες μονάδες οξυγόνου», δήλωσε ο Biot. «Αυτά τα βήματα είναι απαραίτητα για να σωθούν ζωές, ενώ περιμένουμε οι κυβερνήσεις να αντιμετωπίσουν τη συστηματική υποεπένδυση σε υποδομές οξυγόνου έτσι ώστε να μην παλεύουν πια οι ασθενείς να ανασάνουν».